گاه یک مزه تلخی در دهان ایجاد می شود که نمی توان آن را با خوردن شیرینی برطرف نمود.تلخ شدن دهانبه عوامل مختلفی بستگی دارد و با برخی از اقدامات می توان این تغییر چشایی را از بین برد. یک طعم تلخ یا بد در دهان، می تواند یک واکنش طبیعی در برابر غذاهای تند و ترش باشد.
طعم، یک حس پیچیده است که می تواند به دلیل بسیاری از عوامل مانند:بهداشت ضعیف دهان و دندان ، خشکی دهان یا حاملگی باشد. درمان یک طعم تلخ مداوم در دهان، را می توان با برخی از داروهای ساده خانگی کنترل کرد.
مسائل مربوط به دهان و دندان:
بهداشت ضعیف دهان و دندان میتواند همچنین باعث یک طعم تلخ در دهان شود و یا ممکن است باعث افزایش حفره ها، عفونت ها و بیماری های لثه یا ورم لثه شود. بسیاری از مسائل معمول مربوط به دهان و دندان را میتوان از طریق مسواک زدن یا نخ دندان از بین برد یا از بروز آن جلوگیری کرد. استفاده از دهان شویه ضد باکتری در میان مسواک زدن نیز باکتری های مضر را به حداقل میرساند.
بارداری:
بسیاری از زنان باردار از طعم تلخ یا فلز دهان خود در 3 ماهه اول شکایت میکنند. هورمون های بدن در دوران بارداری دچار نوسان میشوند، این نوسان مستواند بر حواس تاثیر بگذارد که میتواند طعم برخی غذا ها را غیر قابل تحمل کند. که این مزه با پیشرفت بارداری یا بعد از زایمان از بین میرود.
سلامت ضعیف دهان
بهداشت ضعیف دهان موجب مشکلات لثه و دندان مانند ژینژیویت میشود که در تغییر طعم دهان و تلخی دهان تاثیر زیادی خواهد داشت.
کمبود ویتامین
کمبود ویتامین یک علت تلخی دهان است. ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز برای بدن، برای عملکرد درست اندام‌ها مثل طعم، مزه و بو لازمند. به عنوان مثال روی برای حواس چشایی و بویایی لازم است. به همین خاطر قبل از مصرف مکمل روی، پزشک میزان روی بدن را چک می‌کندو جالب است بدانید افزایش روی هم میتواند باعث تلخی دهان شود. همچنین یکی دیگر از عواملی که موجب از دست دادن طعم غذا‌ها یا تلخی دهان میشود، کمبود ویتامین B۱۲ است.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن هم میتواند مزه تلخ در دهان ایجاد کند. دلیل آن هم اینست که سیگار حاوی مواد شیمیایی سمی است و به جوانه‌های چشایی آسیب می‌زنند. اگر سیگار ترک شود جوانه‌های چشایی رشد کرده، بیشتر میشوند و احساس مزه و طعم بهبود می‌یابد. ولی در برخی موارد هم در افرادیکه سالیانی است سیگار می‌کشند ممکنست پس از ترک سیگار هرگز جوانه‌های چشاییشان بهبود نیابد.
بارداری
در مراحل اولیه بارداری، برخی از زنان حس چشایی شان عوض میشود. ممکن است طعم فلزی عجیب در دهان حس کنید یا اینکه برخی غذا‌ها به خوشمزگی قبل نباشند. یا مثلا از غذا‌هایی که قبلا دوست داشته اید دیگر خوشتان نیاید.
شیمی درمانی و داروهای بیولوژیکی
در کنار شیمی درمانی و استفاده از داروهای بیولوژیکی ممکن است طعم عجیبی در دهان حس مانند طعم فلز، یا چیز تلخ یا شور حس شود. همچنین تلخی دهان گاهی از عوارض این مورد است.
داروهای دیگر
یکی دیگر از علل تلخی دهان برخی از دارو‌هایی است که برای درمان آلرژی، بیماری آلزایمر، آنمی، آسم، فشار خون، گلوکوم (آب سیاه)، بیماری پارکینسون، نقرس، آرتروز روماتیسمی، اسکیزوفرنی و مشکلات تیروئید مصرف میشوند و نیز آنتی بیوتیک‌ها (مانند مترونیدازول)، ضد قارچها، کورتیکواستروئیدها، دیورتیک‌ها و چسب‌های نیکوتین و
استفاده میشوند.یکی از عواملی که موجب از دست دادن طعم غذا‌ها یا تلخی دهان میشود، کمبود ویتامین B۱۲ است.
مشکلاتی در سلامتی
خشکی دهان به علت بی آب شدن بدن یا آسیب غدد بزاق، گاهی باعث طعم فلزی در دهان میشود. همچنین کسانیکه دیابت یا بیماری تیروئید، کبد یا کلیه دارند ممکنست گاهی حس تلخ شدن دهان داشته باشند یا مزه دهانشان با قبل فرق کند.
پیری یا سوء تغذیه
یکی دیگر از عوامل موثر بر تغییر طعم غذا‌ها پیری و سوء تغذیه است. طعم شیرین و شور اغلب با تغذیه نامناسب یا پیری، کاهش می‌یابد.
سندرم سوزش دهان
سندرم سوزش دهان، گلاسودینیا، گلاسوپیروز، استومودینیا و دیسستزی دهان مشکلی است که با حس مداوم سوزش در لبها، زبان یا جای دیگری در دهان مشخص میشود. این مشکل گاهی باعث کاهش چشایی یا حس تلخی دهان همراه است.
جراحی
جراحی‌هایی که در دهان، بینی و حلق انجام میشود، میتوانند به عصب‌های جوانه‌های چشایی یا غدد بزاق آسیب زده و باعث تلخی دهان یا مشکلاتی در چشیدن طعم غذا شوند.
اختلالات چشایی
برخی افراد به صورت ارثی ممکن است ناتوانی بویایی یا چشایی بو‌ها و طعم‌های خاصی را تجربه کنند. ضعف چشایی (Hypogeusia) به کاهش چشایی و اختلال چشایی (dysgeusia) یک طعم غیر طبیعی اشاره دارد. البته این مشکل نادر است.
منبع : رشت گیلان
سلامت بان 